Với sự phát triển không ngừng, giải bóng đá Euro không chỉ là một giải đấu mà còn là biểu tượng của sự đoàn kết, sức mạnh và niềm tự hào của châu Âu. Những trận bóng đá Euro đem đến chất lượng chuyên môn cực cao và cảm xúc mạnh mẽ cuốn hút người xem, khiến nó trở thành một phần không thể thiếu trong danh sách các giải đấu bóng đá lớn nhất hành tinh. Hãy cùng theo chân chúng tôi tìm hiểu về lịch sử hình thành và phát triển của giải bóng đá Euro qua bài viết dưới đây!
Giải bóng đá Euro là gì? Tổ chức khi nào?
Giải bóng đá Euro, hay còn được gọi là UEFA European Championship, là một giải đấu bóng đá quốc tế hàng đầu dành cho các đội tuyển quốc gia châu Âu. Giải đấu này được tổ chức bởi Liên đoàn Bóng đá châu Âu (UEFA) mỗi 4 năm một lần, tương tự như World Cup của FIFA.
Giải bóng đá Euro được coi là một trong những sự kiện thể thao lớn nhất trên thế giới, thu hút sự chú ý của hàng triệu người hâm mộ bóng đá trên khắp châu Âu và trên toàn thế giới. Trong suốt giải đấu, các đội tuyển đại diện quốc gia cạnh tranh để giành chiến thắng và vinh danh cho đất nước của mình. Giải bóng đá Euro được tổ chức 4 năm 1 lần kể từ mùa giải Euro đầu tiên năm 1960.
Giải bóng đá Euro được tổ chức theo hai vòng đấu:
Vòng loại: Trước khi bắt đầu giải đấu chính thức, các đội tuyển quốc gia phải tham gia vòng loại để giành quyền tham dự vòng chung kết Euro. Các đội sẽ được chia bảng và thi đấu, và các đội đứng đầu bảng hoặc có thành tích tốt nhất sẽ được chọn đi tiếp vào vòng chung kết.
Vòng chung kết: Sau khi các đội tuyển đã được xác định, vòng chung kết Euro chính thức bắt đầu. Trong vòng này, các đội sẽ thi đấu theo hình thức vòng tròn hoặc loại trực tiếp tùy thuộc vào cấu trúc của mùa giải Euro đó. Các trận đấu diễn ra ở nhiều quốc gia trên toàn châu Âu.
Trận bán kết và trận tranh hạng ba: Các đội vào bán kết sau khi vượt qua vòng chung kết. Trận tranh hạng ba thường được tổ chức trước trận chung kết để xác định đội xếp hạng thứ ba trong giải đấu.
Trận chung kết: Trận chung kết là trận đấu kịch tính và căng thẳng, hai đội đứng đầu của giải đấu gặp nhau để giành danh hiệu vô địch giải bóng đá Euro.
Có thể bạn quan tâm chủ đề: Thể Thao
Sự ra đời của giải bóng đá Euro
Bước vào lịch sử của bóng đá thế giới, không thể không nhắc đến người Pháp – nhà sáng lập các giải đấu hàng đầu hiện nay. Người Pháp đã nghĩ ra World Cup cũng như chiếc Cúp C1 châu Âu danh giá (Champions League). Và người Pháp cũng là tác giả của giải bóng đá Euro, tức giải Vô địch bóng đá châu Âu.
Ban đầu giải bóng đá Euro có tên là “Cúp các quốc gia Châu Âu” (European Nation Cup), sau đó năm 1968 đổi thành giải “Vô địch bóng đá châu Âu” (European Football Championship). Hiện nay, tên đầy đủ của giải đấu bóng đá là UEFA European Championship.
Tuy nhiên, người hâm mộ bóng đá trên khắp thế giới đã quen với khái niệm Euro, kèm theo năm tổ chức, như một cách gọi quy ước của giải đấu này. Chẳng hạn như Euro 2012, Euro 2016,.. . Tiếc thay, vào năm 1955, Henri Delaunay – cha đẻ của giải bóng đá này đã qua đời trước kỳ Euro 1960, tức kỳ EURO đầu tiên chính thức khai mạc.
Khi còn là tổng thư ký Liên đoàn bóng đá Pháp, Henri Delaunay đã đưa ra ý tưởng tổ chức Euro từ năm 1927. Nhưng ý tưởng của ông không được các nước châu Âu đồng thuận. Họ nghĩ rằng, vì sao một giải vô địch bóng đá thật hấp dẫn lại phải gói gọn trong phạm vi các quốc gia châu Âu thay vì mở rộng ra toàn thế giới?
Ở thời điểm Henri kêu gọi tổ chức một giải bóng đá giữa các quốc gia châu Âu thì đội bóng số 1 thế giới vô địch Olympic 1928 là Uruguay chứ không phải bất cứ đội tuyển châu Âu nào. Sau đó, giải bóng đá Euro mà Henri ấp ủ đành phải nhường chỗ cho World Cup, giải bóng đá được ông Jules Rimet là người đồng hương và cũng là đồng nghiệp của Delaunay tích cực vận động.
Năm 1930 giải bóng đá World Cup ra đời, vì chiến tranh và nhiều nguyên nhân khác, Henri Delaunay phải đợi mãi đến năm 1954 mới có dịp hồi sinh ý tưởng của mình. Ông chính là tổng thư ký đầu tiên khi Liên đoàn bóng đá châu Âu (tức UEFA) được thành lập vào năm 1954. Đến năm 1955 thì Henri Delaunay đã qua đời. Phải chăng ông đã cố gắng đến giây phút cuối cùng vì sứ mệnh được giao?
Con trai ông là Pierre Delaunay kế tục ghế tổng thư ký UEFA và tiếp tục thực hiện ước muốn của người cha đã mất. Đến ngày 28/6/1957 thì đứa con tinh thần của gia đình Delaunay mới chính thức được hình thành.
Mùa xuân năm 1957, tại một phiên họp lịch sử của UEFA, 14 quốc gia thành viên (Đan Mạch, CHDC Đức, Pháp, Hy Lạp, Hungary, Luxembourg, Tiệp Khắc, Ba Lan, Bồ Đào Nha, Romania, Liên Xô, Tây Ban Nha, Thổ Nhĩ Kỳ, Nam Tư) đã bỏ phiếu thuận, đồng ý cho việc tổ chức kỳ Euro đầu tiên. Bỏ phiếu chống gồm 7 quốc gia là Bỉ, Phần Lan, Hà Lan, Italia, Na Uy, Thụy Sĩ, Cộng hoà liên bang Đức. 5 quốc gia bỏ phiếu trống là Ireland, Bắc Ireland, Scotland, Anh, Thụy Điển.
Ở thời kỳ đó, UEFA có 29 thành viên. Phiên họp lịch sử đó có 3 thành viên vắng mặt : Iceland, Xứ Wales và Albania. 14 phiếu thuận trên tổng 29 lá phiếu (so với tổng số thành viên UEFA), đủ thấy sự ra đời của giải đấu bóng đá Euro khó khăn như thế nào!
Giải bóng đá Euro phát triển mạnh mẽ
Để tưởng nhớ Henri Delaunay, chiếc cúp vô địch giải bóng đá Euro đầu tiên được gọi theo tên của ông, cúp Euro Henri Delaunay. Giải Euro đầu tiên và 4 kỳ sau đó diễn ra theo thể thức loại trực tiếp sau khi đá hai trận lượt đi và lượt về. Khi chỉ còn 4 đội, UEFA sẽ tổ chức vòng chung kết tại quốc gia của một trong số 4 đội đó.
Tại đây sẽ đá gồm hai trận bán kết, trận tranh hạng ba, trận chung kết và mỗi trận chỉ có một lượt đấu. Điều này cũng đồng nghĩa rằng quốc gia chủ nhà của các kỳ Euro sẽ chỉ được chọn sau khi vòng tứ kết kết thúc.
Mùa giải thứ 6 (Euro 1980) đánh dấu bước phát triển đầu tiên về mặt quy mô khi UEFA mở rộng số đội tuyển dự vòng chung kết lên đến 8 đội. Các đội dự vòng chung kết được chia thành 2 bảng, mỗi bảng 4 đội và thi đấu vòng tròn, chọn 2 đội đầu bảng vào chung kết, 2 đội nhì bảng tranh hạng Ba.
Mùa giải thứ 10 (Euro 1996) UEFA tiếp tục cho phép 16 đội dự vòng chung kết, chia thành 4 bảng thi đấu vòng tròn, sau 2 lượt trận chọn ra 8 đội vào tứ kết, tiếp tục đá loại trực tiếp cho đến khi xác định nhà vô địch. UEFA phải thay đổi quy mô tổ chức vòng chung kết như vậy vì qua nhiều mùa giải số lượng các quốc gia thành viên tăng vọt sau khi Liên Xô tách ra thành 15 nước, Nam Tư và Tiệp Khắc cũng chia thành nhiều quốc gia khác nhau.
Vòng chung kết giải bóng đá Euro, số đội tuyển tham gia tăng từ 4 đội lên 16 đội, số trận đấu tăng từ 4 lên 31, thời gian tăng từ 1 tuần lên đến 3 tuần thi đấu liên tục. Đây là những bước phát triển mạnh mẽ của đấu trường Euro trong 14 lần giải vừa qua.
Thực tế, hiện nay một số quốc gia châu Âu không thể đăng cai vòng chung kết Euro vì không đáp ứng được quy mô của giải đấu. Năm 2000, lần đầu tiên có 2 nước khác nhau cùng đăng cai tổ chức vòng chung kết Euro. Đây được xem như giải pháp mới cho các nước muốn đăng cai, kết hợp kích thích kinh tế, quảng bá du lịch đến khắp thế giới.
Kết luận
Trên đây chúng ta đã cùng tìm hiểu về lịch sử hình thành của giải bóng đá Euro. Chúc các bạn có thật nhiều may mắn và chào đón mùa giải bóng đá Euro 2024 thật tuyệt vời!
